Projekt ustawy o prawach konsumenta

Nowa ustawa zagwarantuje konsumentom otrzymywanie od
przedsiębiorcy, przed zawarciem umowy, wyczerpujących informacji,
istotnych w kontekście jej zawierania. Co ważne, uprawnienie do
otrzymania informacji będzie przysługiwało konsumentowi nie tylko w
odniesieniu do umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa oraz na
odległość, ale również w odniesieniu do umów zawieranych w sposób
tradycyjny – w sklepie. Umożliwi to konsumentowi bardziej świadome
zawieranie umów.

Ustawa wprowadzi przepisy, które ułatwią konsumentowi zorientowanie
się, jeszcze przed zawarciem umowy, jakie koszty rzeczywiście będzie
musiał ponieść w związku z zawieraną umową. Przedsiębiorca będzie,
bowiem zobowiązany do poinformowania konsumenta w jasny sposób o
wszystkich kosztach wynikających z umowy. Ustawa przewiduje, że w
przypadku płatności dokonywanej przez konsumenta kartą kredytową
przedsiębiorca nie będzie mógł pobierać od niego opłat wyższych niż te,
które sam ponosi w związku z zastosowaniem tego sposobu płatności.
Zabrania również pobierania od konsumentów zawyżonych opłat za
korzystanie z infolinii udostępnianych przez przedsiębiorców na potrzeby
kontaktowania się w sprawach związanych z zawartymi umowami.

Kolejnym punktem jest wydłużenie terminu na odstąpienie od umowy
zawieranej poza lokalem lub na odległość, bez podania przyczyn, do 14
dni (obecnie: 10 dni). Dzięki temu konsument zyskuje dodatkowy czas do
namysłu i podjęcia ostatecznej decyzji. Precyzyjnie reguluje także
sposób obliczania tego terminu, w tym w sytuacji, gdy przedsiębiorca w
ogóle nie poinformował konsumenta o przysługującym mu prawie odstąpienia
(w takim przypadku prawo odstąpienia wygaśnie dopiero po upływie roku
od upływu podstawowego 14-dniowego terminu – obecnie: po upływie 3 m-cy
od wydania rzeczy). Ustawa zwalnia konsumenta od obowiązku ponoszenia
kosztów związanych ze zwrotem rzeczy w przypadku skorzystania z prawa
odstąpienia, jeżeli konsument nie został poinformowany przez
przedsiębiorcę o obowiązku poniesienia tych kosztów.

Ustawa przywraca do obrotu konsumenckiego konstrukcję „wady”,
tradycyjnie funkcjonującą w Polsce, znaną i rozumianą przez konsumentów
(obecnie w obrocie konsumenckim, na podstawie ustawy o szczególnych
warunkach sprzedaży konsumenckiej funkcjonuje konstrukcja „niezgodności
towaru z umową”). Nowa ustawa zwiększa swobodę konsumenta, co do wyboru
uprawnienia, z jakiego może skorzystać w przypadku wadliwości nabytej
rzeczy: przywraca możliwość żądania obniżenia ceny bądź odstąpienia od
umowy od razu po stwierdzeniu wady, bez konieczności wysunięcia w
pierwszym rzędzie żądania naprawy bądź wymiany rzeczy.

Jeżeli przedsiębiorca, który udziela gwarancji, nie określi
dokładnie jej treści, konsument będzie mógł powołać się na uprawnienia
związane z gwarancją przewidziane w Kodeksie cywilnym.

Ustawa jasno definiuje, jakie informacje, kiedy i w jaki sposób
przedsiębiorca powinien przekazać konsumentowi. Określa jasne zasady
dotyczące wykonywania prawa odstąpienia od umowy, w tym dotyczące
sposobu obliczania terminów oraz skutków jego wykonania, a także
niezwykle istotne kwestie związane z kosztami, które powstają w
przypadku zwrotu rzeczy, wskazując, kogo i w jakim zakresie obciążają te
koszty. Wprowadza zasady dotyczące korzystania z rzeczy przez
konsumenta w okresie, w którym możliwe jest odstąpienie od umowy.
Wprowadzenie precyzyjnych uregulowań, w tym zwłaszcza dotyczących
kwestii, w których nie było szczegółowych regulacji, ułatwi
przedsiębiorcom stosowanie przepisów i powinno przełożyć się także na
obniżenie kosztów ich działalności.

Obecnie przedsiębiorca, który sprzedaje towary, odpowiada za ich
jakość według dwóch odrębnych reżimów: za wady rzeczy w stosunku do
kupujących, którzy nie są konsumentami (rękojmia) i za niezgodność
towaru z umową wobec konsumentów. Oznacza to znaczne komplikacje i
zwiększone koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Nowa ustawa
ujednolici zasady odpowiedzialności w obrocie konsumenckim i w obrocie
profesjonalnym, co powinno zdecydowanie ułatwić prowadzenie działalności
handlowej.

Wprowadza również szczegółowe regulacje dotyczące dochodzenia
roszczeń regresowych związanych z wadliwością rzeczy sprzedanej w
łańcuchu sprzedawców. Rozwiązania te ułatwią sprzedawcy finalnemu
dochodzenie zwrotu kosztów poniesionych przez niego w związku z
wykonaniem uprawnień przez konsumenta od tego z poprzednich
sprzedawców/dostawców, którego działanie spowodowało wadę rzeczy.